Nationale Investeringsregeling Klimaatprojecten
NIKI is de korte naam voor de Nationale Investeringsregeling Klimaatprojecten Industrie. De conceptversie van de regeling is recent gepubliceerd als onderdeel van een officiële internetconsultatie: belangstellenden kunnen daar nog op reageren tot 13 december 2024. De reacties worden zoveel mogelijk verwerkt in de definitieve tekst van de regeling. Na de publicatie in de Staatscourant wordt de NIKI-regeling opengesteld voor subsidieaanvragen. Dit gebeurt waarschijnlijk ergens begin 2025.
De NIKI-regeling gaat werken met jaarlijkse aanvraagrondes in de periode 2025 tot en met 2030, met een subsidiebudget van gemiddeld 250 miljoen euro per ronde, zo is de verwachting. Hieronder schetsen we een beeld van de NIKI-subsidieplannen, de doelgroep en de belangrijkste voorwaarden. Dit alles onder voorbehoud van eventuele wijzigingen.
Doel en doelgroep van de NIKI-subsidie
De NIKI-regeling wil de industriesector helpen bij het behalen van de Nederlandse klimaatdoelstellingen. Kortgezegd: circulaire innovaties en forse CO2-reducties. De subsidie kan worden aangevraagd door industriebedrijven, die zich bezighouden met het verwerken van grondstoffen voor de productie van goederen, en/of het verwerken van afval en afvalwater.
Wat zijn kansrijke NIKI-projecten?
Voor welke projecten kunnen industriebedrijven de NIKI-subsidie aanvragen? De NIKI- subsidies zijn specifiek bestemd voor projecten (in Nederland) waarbij een innovatieve technologie op commerciële schaal wordt toegepast, en die leiden tot significante CO2-emissiereductie. We geven hier een nadere toelichting op drie belangrijke elementen:
- Het moet gaan om opschalingsprojecten. Dat wil zeggen: om investeringen in de uitrol van bepaalde innovatieve technieken in de industrie, die al bewezen zijn op demonstratie-schaal, maar in Nederland nog niet grootschalig worden toegepast.
- De beste kansen maken innovatieve technieken met een groot potentieel voor CO2-emissiereductie. Denk bijvoorbeeld aan grootschalige procesefficiëntie, elektrificatie, waterstofproductie (behalve elektrolyse), ‘biobased’ grondstoffen, recycling of de toepassing van CO2 als grondstof (CCU).
- Ook de schaalgrootte van een NIKI-project is belangrijk. De overheid is nadrukkelijk op zoek naar ‘vlaggenschip-projecten’: een beperkt aantal (zeer) grootschalige, ambitieuze en impactvolle projecten met een groot belang voor Nederland. De NIKI-regeling is dus niet bedoeld voor kleinere klimaatprojecten; daarvoor bestaan al verschillende andere subsidies.
Hoe werkt de NIKI-regeling?
De NIKI-subsidie kan dus (kortgezegd) worden aangevraagd door industriebedrijven die willen investeren in de aanschaf een innovatieve CO2-reducerende installatie. De subsidie bestaat uit een bijdrage aan de investerings- en exploitatiekosten (gedurende 10 jaar).
Enkele belangrijke subsidievoorwaarden:
- de investering wordt gedaan binnen uiterlijk 6 maanden na de subsidietoekenning
- de installatie moet binnen 4 jaar in gebruik kunnen worden genomen
- de subsidieaanvraag moet minimaal 30 miljoen euro bedragen
- alleen de beste projecten ontvangen subsidie en
- bepalend daarvoor is de ‘subsidie-intensiteit’ van het project.
Als toelichting: de subsidieaanvraag bestaat uit een ‘bod’ van de subsidieaanvrager om de beoogde investering te realiseren voor een bepaalde prijs. Dit bod is eenmalig, en wordt uitgedrukt in euro’s per vermeden ton CO2 (de subsidie-intensiteit). Per aanvraagronde wordt het subsidiebudget verdeeld over de projecten met de laagste subsidie-intensiteit.
Ter indicatie: voor de NIKI-ronde van 2025 wordt uitgegaan van ongeveer 15 aanvragen, waarvan er mogelijk 3 of 4 worden gehonoreerd. Het is in principe mogelijk dat het jaarbudget voor 2025 (begroot op 211 miljoen euro) geheel wordt toegekend aan één NIKI-project, mits dat het project is met de laagste subsidie-intensiteit.
Aanvragen van de NIKI-subsidie
Bovenstaande beschrijving maakt duidelijk dat de NIKI een hoogdrempelige subsidie is. De doelgroep is weliswaar beperkt, maar: door de grote belangen zullen aanvragers stevig met elkaar concurreren om aanspraak te kunnen maken op de begeerde subsidie. Deze ‘concurrentieslag’ werkt uiteraard ook door in de kwaliteit van de subsidieaanvragen.
Een NIKI-subsidieaanvraag moet bestaan uit onder meer:
- een projectplan met fasering en begroting
- technische haalbaarheidsstudie plus marktonderzoek
- onderbouwing van de operationele/juridische haalbaarheid
- locatie-details en overtuigend zicht op het ontvangen van benodigde vergunningen
- een ‘klimaatplan’ dat beschrijft hoe het bedrijf werkt aan een fossielvrije klimaatneutrale productie in 2050 (alsmede de rol van het beoogde NIKI-project daarbij)
- een prognose van de beoogde productieoutput van de NIKI-installatie
- het bod van de aanvrager (plus onderbouwing van de emissiereductie).
Een kansrijke NIKI-subsidieaanvraag vraagt niet alleen om technische en financiële kennis, maar daarnaast ook om scherpe strategische inzichten. De NIKI-regeling wordt wel gezien als een Nederlandse ‘variant’ op het Innovation Fund van de EU. PNO heeft de afgelopen jaren al veel IF-aanvragen met succes begeleid (zie ook dit recente persbericht).
Ook via andere subsidieregelingen, zoals de SDE++ en VEKI, hebben we veel ervaring met complexe en strategische berekeningen, CO2-calculaties en het overtuigend onderbouwen van de technische en economische haalbaarheid. Daarom kunnen de experts van PNO Consultants, PNO Chemistry en EGEN belangstellenden als geen ander behulpzaam zijn bij het voorbereiden van een NIKI-project met optimale succeskansen.
Meer weten? Bel 088-838 13 81 of gebruik het contactformulier hieronder. Dan brengen wij je snel in contact met het team dat jouw bedrijf hierbij het beste van dienst kan zijn.
