Nu we steeds meer zonne- en windenenergie gaan opwekken, komen de beperkingen van ons elektriciteitsnet aan het licht. Slimme energy hubs bieden uitkomst. ‘Slim’ omdat deze hubs zelf een keuze kunnen maken: de energie lokaal gebruiken, opslaan óf afgeven aan het net. Het EIGEN-project richt zich op het ontwikkelen en toepassen van deze duurzame oplossing.

Naar een slimmer gebruik van onze elektriciteitssystemen

Ons elektriciteitsnet zit steeds vaker vol. Grootschalige opwekking van zonne- en windenergie speelt een belangrijke rol in de energietransitie, alleen lopen we daarbij tegen de capaciteitsbeperkingen van het net aan. Uitbreiden is een oplossing – maar dat is niet voldoende, we zullen ook slimmer gebruik moeten maken van onze elektriciteitssystemen. In het EIGEN-project staat het ontwikkelen van zo’n slimme oplossing centraal. Een oplossing in de vorm van lokale energy hubs, speciaal voor bedrijventerreinen waar duurzame energieopwekking plaatsvindt. Het idee is om vraag en aanbod van elektriciteit op lokaal niveau aan elkaar te koppelen en zo positief bij te dragen aan de kwaliteit van het totale energiesysteem. Het EIGEN-consortium, met dertien partners uit de energie(kennis)sector, startte begin 2022 met dit project. EGEN verzorgde voor het consortium een succesvolle MOOI-subsidieaanvraag.

Rekening houden met fluctuaties in vraag en aanbod

EIGEN, voluit Energy hubs voor Inpassing van Grootschalige hernieuwbare Energie, omvat het fasegewijs ontwikkelen en testen van een standaard aanpak voor de realisatie van energy hubs voor bedrijventerreinen. Zo’n hub is een slimme oplossing voor groene energie (zonne- en/of windenergie) die wordt opgewekt op het bedrijventerrein. De energie kan óf lokaal worden gebruikt, óf lokaal worden opgeslagen, óf worden afgegeven aan het centrale net. Voortdurend bepaalt de slimme energy hub wat op dat specifieke moment de beste keuze is. De hub houdt daarbij rekening met fluctuaties in de vraag (bedrijven op het bedrijventerrein hebben niet steeds dezelfde hoeveelheid elektriciteit nodig) en het aanbod (er is niet altijd evenveel zon en/of wind om energie op te wekken). Ook de beschikbare netcapaciteit wordt in de ‘afweging’ meegenomen.

Voor bedrijven én woningen

In het EIGEN-project zal ook worden gekeken naar een duurzame toepassing van de energy hubs, waarbij het voor bedrijven op het betreffende bedrijventerrein aantrekkelijk moet zijn om deel te nemen. Overigens hoeft het lokale verbruik niet alleen afhankelijk te zijn van de bedrijven – er kan bijvoorbeeld gedacht worden aan het aansluiten van een aangrenzende woonwijk, zodat ook woningen baat kunnen hebben bij de groene energie die op het bedrijventerrein wordt opgewekt.

Stappenplan voor grootschalige toepassing

Het EIGEN-project ging begin 2022 van start en zal een kleine vier jaar duren, tot in 2025. De bedoeling is dat er dan voor bedrijventerreinen een standaard stappenplan (‘blauwdruk’) ligt voor een grootschalige uitrol van energy hubs. Het mooie van zo’n stappenplan is dat het een generieke aanpak biedt. Niet alleen past het bij uiteenlopende typen bedrijventerreinen, ook is het geschikt voor andere lokale toepassingen. Denk bijvoorbeeld aan smart cities en local energy communities.

Projectconsortium met brede deskundigheid

Het EIGEN-projectconsortium bestaat uit dertien partners die elkaar in alle opzichten goed aanvullen. Naast ‘aanvoerder’ Alliander zijn dat: Sunrock Development, Ventolines, Recoy, SemperPower, PARKnCHARGE OpCo, Stichting ElaadNL, Over Morgen, Connectr, University of Twente, TNO, Stichting Saxion en Shared Energy Platform. Deskundigheid op het gebied van slimme energieoplossingen is binnen het consortium dus volop aanwezig – of het nu gaat om de technologie, de organisatie, de wet- en regelgeving of de financiering.

Wat heeft EGEN kunnen betekenen voor EIGEN?

Dankzij de inspanningen van EGEN wordt het EIGEN-project mede gefinancierd vanuit de MOOI-regeling Systeemoplossingen inpassing grootschalige opwekking hernieuwbare elektriciteit (MOOI SIGOHE). Maar de rol van EGEN ging verder dan dat. Het projectidee uitwerken tot een volwaardig project, een uitgekiend consortium bouwen, belangen van stakeholders in kaart brengen, een begroting opstellen… De consultants van EGEN gingen voortvarend te werk – daarbij bijgestaan door de experts van ffiqs, net als EGEN onderdeel van de PNO Group. Nu de MOOI-subsidie is verstrekt, kan het consortium het EIGEN-project verder gaan ontwikkelen. Een nieuwe stap naar een optimale inpassing van grootschalig opgewekte groene energie in het elektriciteitsnet, en daarmee aan een effectieve reductie van de CO2-uitstoot in Nederland.